Διασχίζοντας την πρώτη φάση του οικονομικού… χάους.- Του Άγγελου Ιωάννου

Διασχίζοντας την πρώτη φάση του οικονομικού… χάους.- Του Άγγελου Ιωάννου

Η οικονομία σε πλανητική κλίμακα βυθίζεται με πρωτοφανή ταχύτητα σε ύφεση, της οποίας το βάθος ή η πορεία προς την έξοδο είναι άγνωστα. Σε διάστημα μικρότερο τους ενός μήνα έχουν εξαχνωθεί στις διεθνείς χρηματαγορές ποσά που ξεπερνούν τα 25 τρισ. δολάρια, καθώς η πανδημία του κορονοϊού έχει λειτουργήσει σαν το καρφί στη φούσκα του παγκόσμιου χρέους που συσσωρεύεται χωρίς διακοπή από το 2008 μέχρι και σήμερα.

Ενδεικτικό του βάθους αυτής της κρίσης είναι ότι οι τρεις βασικές κεντρικές τράπεζες, η FED, η ECB και η BoE, έχουν ξοδέψει σε λιγότερο από μία εβδομάδα περισσότερα από 4,5 τρισ. δολάρια για να αναχαιτίσουν το τσουνάμι της κατάρρευσης, με μόλις κάποια προσωρινά αποτελέσματα, καθώς για πρώτη φορά καταρρέουν ταυτόχρονα οι τιμές μετοχών, ομολόγων, εμπορευμάτων, χρυσού, πετρελαίου κλπ. κάτω από την ιστορικών διαστάσεων πίεση ρευστοποίησης αξιών.

Μέρος αυτών των προσπαθειών από την πλευρά των κεντρικών τραπεζών ήταν η προχθεσινή απόφαση της ΕΚΤ να δρομολογήσει ένα νέο πρόγραμμα QE με αγορές 750 δισ. ευρώ ομολόγων, κρατικών και εταιρικών, ανεξαρτήτως διαβάθμισης αξιόχρεου. Ήτοι ομόλογα όπως π.χ. τα ελληνικά, που έχουν διαβάθμιση μη αποδεκτή σύμφωνα με το καταστατικό της ΕΚΤ γιατί δεν αξιολογούνται ως αξιόχρεα… Η κίνηση αυτή της ΕΚΤ ήταν αποτέλεσμα μιας χωρίς προηγούμενο κατάστασης κινδύνου στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, λόγω της κατάρρευσης των τιμών των μετοχών τους στις διεθνείς χρηματαγορές.

Η απόφαση αυτή ελήφθη αφότου λίγες ώρες νωρίτερα στο Βερολίνο είχε αποφασιστεί να δρομολογηθεί στροφή 180 μοιρών στην πολιτική της Ευρωζώνης, δίνοντας πράσινο φως στην παράκαμψη όλων των «εμποδίων» σχετικά με την υπέρβαση των ορίων και των περιορισμών των δημοσίων δαπανών που βάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας (έλλειμμα 3% κλπ.).

Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, σύμφωνα με πληροφορίες που δεν έχουν προς το παρόν επιβεβαιωθεί, είχε ενημερωθεί ότι το γερμανικό και το γαλλικό τραπεζικό σύστημα δέχονταν μια χωρίς προηγούμενο πίεση που θα μπορούσε να τα οδηγήσει σε άμεση ενδόρρηξη, την οποία θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο αν όχι αδύνατο να αναστρέψει στη συνέχεια η ΕΚΤ.

Η πίεση αφορούσε καταρχήν τις γαλλικές τράπεζες που βρίσκονται πίσω από τα εξαιρετικά διαδεδομένα παράγωγα “autocallable” στην αγορά της Ν. Κορέας και τα οποία αφορούν σε ασφάλειες αποδόσεων μετοχών, που στο μεταξύ κατέρρεαν με πρωτοφανή ταχύτητα. Κατά δεύτερο αφορούσε τη «βιωσιμότητα» της Deutsche Bank, της οποίας τα ανοίγματα σε παράγωγα χρηματοπιστωτικά προϊόντα είναι τόσο μεγάλα, που θα καθιστούσαν αδύνατη τη διάσωσή της ακόμη και από το ομοσπονδιακό κράτος της Γερμανίας…

Το διεθνές περιβάλλον στις 16/17 Μαρτίου, με τις τιμές μετοχών, ομολόγων, προϊόντων, χρυσού, πετρελαίου να πέφτουν σε πρωτοφανή επίπεδα και με τη συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου να εκτοξεύεται εξαιτίας του χωρίς προηγούμενου global margin call, υποχρέωσαν αφενός την ΕΚΤ να προχωρήσει σε μια πράξη ευθείας υπέρβασης/παράβασης του καταστατικού της με την εξαγγελία του QE των 750 δισ. ευρώ ομολόγων, και αφετέρου τη Fed σε μια απόφαση να ανοίξει γραμμές παροχής (swap) ρευστότητας σε δολάριο σε όλες τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες (εννέα τον αριθμό, πέραν εκείνων του G-7), ώστε να αποφευχθεί η κατάρρευση των περιφερειακών νομισμάτων.

Η τάση των αγορών προσωρινά αντιστράφηκε και, όπως αναφέρεται αρμοδίως, αποφεύχθηκε προς το παρόν η γενικευμένη κατάρρευση… Το πόσο θα διατηρηθεί όμως αυτή η αναστολή κατάρρευσης είναι αμφίβολο, καθώς οι «παροχές» των κεντρικών τραπεζών δεν μπορούν να αντισταθμίσουν τα εξωφρενικά μεγέθη χρέους που πρέπει υπό τις συνθήκες αυτές να εξυπηρετηθούν στις χρηματαγορές.

Το μείζον ζήτημα που τίθεται πλέον σε συνολικό επίπεδο, σε διεθνή κλίμακα, είναι το αν και πώς θα αντιμετωπιστεί τόσο το τσουνάμι των συνεπειών της ταχείας επέκτασης της πανδημίας ειδικά στην Ευρώπη όσο και η βέβαιη πλέον ύφεση με πολύ υψηλά ποσοστά γενικευμένης ανεργίας, μετά την εκτόνωση της πανδημίας. Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι οι Νew York Times αποκάλυψαν ότι υπάρχει εμπιστευτικό έγγραφο 100 σελίδων στη διάθεση της αμερικανικής κυβέρνησης το οποίο περιγράφει τις συνέπειες της πανδημίας, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα διαρκέσει τουλάχιστον 18μηνες, θα οδηγήσει σε ύφεση μεγαλύτερη εκείνης του 1929 και του 2008, με γενικευμένη ανεργία ύψους 20% και με κοινωνικές αναταραχές…

Στην Ευρώπη, την ίδια στιγμή, σημείο άμεσης και σκληρής αντιπαράθεσης στο εσωτερικό του κεφαλαίου παραμένει, μεταξύ των κυβερνήσεων, το αν θα υπάρξει έστω και ένα βήμα στην αμοιβαιοποίηση του χρέους, ήτοι το αν θα υπάρξει από κοινού έκδοση χρέους για να χρηματοδοτηθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα των χωρών-μελών ή η από κοινού «βοήθεια» θα περιοριστεί αποκλειστικά στις -ανεπαρκείς- αγορές τίτλων του προγράμματος QE που ανακοίνωσε η ΕΚΤ. Στο μεταξύ βέβαια προϋπόθεση για την επιβίωση και αξιοπιστία του ευρώ θα είναι το να μπορεί η ΕΚΤ να είναι εκεί για να τροφοδοτεί με ρευστότητα κάθε τρύπα που θα συνεχίσει να δημιουργεί η κατά κύματα κατάρρευση των αγορών.

Παρέμβαση απελπισίας από την Κεντρική Τράπεζα (Fed) στις ΗΠΑ

Σε μια κίνηση χωρίς προηγούμενο – κίνηση απελπισίας της χαρακτήρισαν – η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης στις επιχειρήσεις της τάξης του μισού τρις δολαρίων μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα. Στόχος της να προλάβει την κατάρρευση της αγοράς εταιρικών ομολόγων στα οποία στηρίζεται η χρηματοδότηση των μεγάλων εταιρικών Ομίλων, όπως η Boeing, Ford, κ.α. Ο κίνδυνος αφορά εταιρικά ομόλογα 520 δις δολαρίων !!! Πόλεμος και στην Γερουσία, όπου Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι …σκοτώνονται για το αν το δημοσιονομικό πακέτο στήριξης που ετοιμάζουν – περί τα 3 – 4 τρις δολαρίων – θα είναι το σωσίβιο για τους καρχαρίες των χρηματαγορών της Γουόλ Στριτ ή θα επιχειρήσει να αναχαιτίσει το τσουνάμι της αναπόφευκτης πλέον οικονομικής ύφεσης, με την ανεργία να ξεπερνά σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής εκτιμήσεις το 28% – 30% πριν από το τέλος του 2020.

Μοιραστείτε το άρθρο