Η Ένωση Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών Θεσσαλονίκης συμπαρίσταται ολόθερμα στην μεγάλη μάχη των εν ενεργεία εκπαιδευτικών της χώρας μας ενάντια στην αξιολόγηση, για την προάσπιση του δημόσιου σχολείου και του εκπαιδευτικού επαγγέλματος.
Ο επιθεωρητισμός εισήχθη στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με βασιλικό διάταγμα των Βαυαρών το 1830 και το κράτησε δέσμιο για 150 ολόκληρα πέτρινα χρόνια μέχρι το 1982, οπότε καταργήθηκε με τον νόμο 1304.
Επρόκειτο περί ενός συστήματος σκληρότατου, αυταρχικού ελέγχου της εργασίας των εκπαιδευτικών. Στόχευε στην εποπτεία του εκπαιδευτικού, την πίεση, τον πειθαναγκασμό μέσω της επιβολής ποινών. Οδηγούσε μέχρι την πειθαρχική δίωξη ενός εκπαιδευτικού (λόγω “κακής” διαγωγής) και την επιμόρφωση μέσω παροχής υποδειγματικών διδασκαλιών ( αν σας θυμίζει κάτι…). Αρκετοί από τους συνταξιούχους εκπαιδευτικούς ζήσαμε στο πετσί μας την “έκθεση προσόντων”, που συνέτασσαν οι επιθεωρητές και τις ολέθριες συνέπειες στο έργο μας μα και στη ίδια την εκπαίδευση: Φόβος, υποκρισία, υποταγή, ανταγωνισμός, ημετεροκρατία, δυσμενείς μεταθέσεις, μισθολογική καθήλωση, παιδαγωγική ανελευθερία, λογοκρισία και αυτολογοκρισία, επιβολή απόλυτης ομοιομορφίας, κατάπνιξη κάθε σκιρτήματος πειραματισμού, φαντασίας, αυτοσχεδιασμού και δημιουργικότητας στο εκπαιδευτικό έργο. Ο αυταρχισμός και τα αυστηρά ιεραρχικά μοντέλα διαχέονταν σε όλο το οικοδόμημα της εκπαίδευσης με τελικούς αποδέκτες τους ανήμπορους μαθητές και μαθήτριες μας.
Με μαχητικούς αγώνες της εκπαιδευτικής κοινότητας, εν μέσω της γενικής ανάτασης και ευφορίας του ριζοσπαστικού κλίματος της μεταπολίτευσης, που γεννήθηκε από το Πολυτεχνείο και την αντιδικτατορική αντίσταση, το 1982 οι επιθεωρητές, που θεωρούνται εχθροί του κλάδου, αποχωρούν από τις σχολικές αίθουσες και το «σβέρκο» του δασκάλου.
Έτσι ένας πρωτόγνωρος άνεμος ελευθερίας πλημμυρίζει τα σχολειά. Απελευθερώνει και κινητοποιεί τους δασκάλους. Ενθαρρύνεται η συλλογικότητα, η μόρφωση και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, που κάνουν μικρά και μεγάλα …θαύματα στα σχολεία. Με πίστη, ενθουσιασμό και θάρρος αντιστρόφως ανάλογο με τον πάντα πενιχρό μισθό οργανώνονται πρωτοφανείς και πολύμορφοι αγώνες. Οδηγούν σε κατακτήσεις, που αναβαθμίζουν το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Το επάγγελμα γίνεται πια γίνεται περιζήτητο. Ανθρώπινο ωράριο- κλιμακωτό με τα χρόνια (να θυμίσουμε μόνο ότι μέχρι το 1977 οι καθηγητές εργάζονταν 6 μέρες επί 6 ώρες συν 10 ώρες υποχρεωτικές υπερωρίες σύνολο 36(!) την εβδομάδα).Καρπός πολύμορφων και σκληρών αγώνων ήταν το αμετάθετο, η μοριοποίηση των υπηρεσιακών μεταβολών, οι διορισμοί με μόνο (το πιο δίκαιο ) κριτήριο την ημερομηνία λήψης του πτυχίου. Κερδίσαμε πολλά: ακώλυτη μισθολογική εξέλιξη , σημαντική μείωση του αριθμού των παιδιών στην τάξη, νέα σχολικά διδακτήρια, εργαστήρια, εκσυγχρονισμός βιβλίων και διδακτικών μεθόδων, εισαγωγή της τέχνης στα σχολεία, σχολές επιμόρφωσης και διδασκαλεία με ετήσια άδεια, εκπαιδευτικές άδειες, επίδομα εξωδιδακτικής απασχόλησης, ικανοποιητική σύνταξη κύρια- επικουρική -εφάπαξ στα 60 χρόνια. κ.α.
Ο εκπαιδευτικός διεκδικεί λόγο και ρόλο στα εκπαιδευτικά δρώμενα . Εκπαιδευτικά περιοδικά, εκπαιδευτικά και συνδικαλιστικά συνέδρια διατυπώνουν πληθώρα από αναλύσεις, κριτικές και προτάσεις για την εκπαίδευση. Ο σύλλογος διδασκόντων διεκδικεί την εξουσία στο σχολείο, επιβάλλεται η συμμετοχή μας στα υπηρεσιακά συμβούλια, στους εκπαιδευτικούς θεσμούς, στους δήμους κ.α.
Αυτή την εποχή ζήσαμε οι περισσότεροι -συνταξιούχοι σήμερα εκπαιδευτικοί -και είμαστε τόσο περήφανοι για αυτήν.
Γι αυτό αντιταχθήκαμε σθεναρά και ενωτικά σε κάθε προσπάθεια επαναφοράς της αξιολόγησης -και δεν ήταν λίγες- και την επιστρέφαμε ως απαράδεκτη στους εκάστοτε και όλων των αποχρώσεων αποστολείς. Όσο περίτεχνα και παραπλανητικά κι αν πρόβαλαν τα άνομα σχέδια τους. Διαλαλούσαν με γλυκόλογα την πραμάτεια τους : ήπια, συμμετοχική, ανατροφοδοτική, ενθαρρυντική, βελτιωτική, μη τιμωρητική, εσωτερική, αυτοαξιολόγηση, καλή αξιολόγηση κλπ.
Δεν υπάρχει «καλή αξιολόγηση» ! Δεν υπήρξε ποτέ και πουθενά !
Αν θέλουμε καλύτερους (με την κοινωνική μετάφραση του όρου) εκπαιδευτικούς και καλύτερη εκπαίδευση, αυτό γίνεται με την ουσιαστική αναβάθμιση των βασικών σπουδών τους και του πτυχίου τους, την ελεύθερη είσοδο και εξέλιξη τους στο σχολείο, την πλήρη επιστημονική, περιοδική, δημοκρατική επιμόρφωσή τους, την συνεχή στήριξη τους, την απαλλαγή από εξωδιδιδακτικά γραφειοκρατικά και άλλα καθήκοντα, την δημοκρατική συλλογική λειτουργία του σχολείου, το ανθρώπινο ωράριο και χρονικό όριο εργασίας για συνταξιοδότηση, τους αξιοπρεπείς μισθούς που θα τους επιτρέπουν να διοχετεύουν τον πραγματικά ελεύθερο χρόνο τους στην ολόπλευρη μόρφωση τους και τον πολιτισμό.
Η βελτίωση των όρων ζωής και εργασίας των εκπαιδευτικών συνιστά αυτόματα και την προϋπόθεση βελτίωσης του παραγόμενου εκπαιδευτικού έργου. Το σχολείο θα τείνει να γίνει ευχάριστο και ελκυστικό για τους μαθητές και τις μαθήτριες. Σε συνδυασμό πάντως με μια σειρά μέτρων βελτίωσης του σχολείου με πλήρεις και γερές υποδομές, Α.Π., βιβλία, με ενιαίο, δημόσιο, δημοκρατικό και δωρεάν 12χρονο σχολείο, χωρίς την «γάγγραινα» των εξετάσεων, των βαθμών και των κατηγοριοποιήσεων, με μικρά τμήματα, αντισταθμιστική εκπαίδευση κ.α. Με γενναία χρηματοδότηση της εκπαίδευσης. Αυτά όμως είναι έξω από την «λογική» των οπαδών της αξιολόγησης. Έχουν εκ προοιμίου αποφανθεί ότι τα προβλήματα της εκπαίδευσης είναι ατομική ευθύνη του εκπαιδευτικού.
Ζήσαμε ως ελεύθεροι δάσκαλοι την πιο δημιουργική, την πιο παραγωγική, την πιο αγνή εποχή της ιστορίας της εκπαίδευσης στη χώρα μας. Δεν γίναν βέβαια όλα όσα ονειρευτήκαμε… Ούτε καν τα περισσότερα. Η εκπαίδευση συνέχισε να είναι ταξική, υποβαθμισμένη, με τεράστιες ελλείψεις. Γι αυτό δεν σταματήσαμε ποτέ τον αγώνα. Πώς θα ήταν δυνατόν άλλωστε, αφού προϋποθέτουν γενικότερες ριζοσπαστικές, κοινωνικές ανατροπές. Γίναν όμως πολλά !
Άβυσσος χωρίζει αυτή την εποχή από τον αλήστου μνήμης επιθεωρητισμό κι ακόμη μεγαλύτερη από το εφιαλτικό σχέδιο των κυβερνώντων, της ΕΕ, του ΣΕΒ, του ΟΟΣΑ, την οργουελιανή εποχή της νέας πολλαπλής προκρούστειας αξιολόγησης στο φτηνό, κατακερματισμένο, εντατικοποιημένο σχολείο της αμάθειας και της αγοράς. Το σχολείο που διώχνει βίαια παιδιά και εκπαιδευτικούς. Το περιγράφουν με τα πιο μελανά χρώματα οι ήδη αξιολογημένοι εκπαιδευτικοί –απεργοί σήμερα- στα σχολεία της Αγγλίας και των ΗΠΑ .
Αυτά είναι τα 41 χρόνια που ξορκίζει και τρέμει η Κεραμέως.
Ίσως μας πει ότι αυτά τα 41χρόνια ότι ήταν «η πιο άτυχη στιγμή της ιστορίας», όπως λέει για το ΕΑΜ (!)ο πρωθυπουργός . Ο άνθρωπος που τόλμησε να απολύσει το μνημονιακό έτος 2013 χιλιάδες εκπαιδευτικούς. Δεν τα κατάφερε όμως και ηττήθηκε από άλλον έναν ηρωικό αγώνα των εκπαιδευτικών.
Έχουμε πλήρη επίγνωση ότι η σημερινή μάχη που δίνουν οι ενεργεία εκπαιδευτικοί ενάντια στην αξιολόγηση είναι πιο δύσκολη από κάθε άλλη φορά.
Για τους κυρίαρχους και τους κυβερνώντες η πλήρης αντιδραστική μετάλλαξη του σχολείου είναι «ζήτημα ζωής και θανάτου» για την διαιώνιση του ολέθριου συστήματός τους και το ξεπέρασμα της πολλαπλής κρίσης που βιώνει. Έτσι εξηγείται η βιαιότητα των κινήσεών τους, η απόλυτη κυνικότητα στις δηλώσεις, τις προθέσεις τους και η απροκάλυπτη πλέον καταστολή .
Πολλά σημάδια στο σώμα των εκπαιδευτικών φαίνεται να υποδηλώνουν την δυνατότητα –για πρώτη φορά- ανάσχεσης των αντιδράσεών τους. Ποια είναι αυτά; Η κατάργηση της επετηρίδας, η θέσπιση του άκρως ανταγωνιστικού και ψυχοφθόρου συστήματος διορισμών του διαβόητου προσοντολόγιου έχουν «μπολιάσει» με την ανάλογη κουλτούρα και συνείδηση μέρος των νέων εκπαιδευτικών σε συνδυασμό με την μακρά περίοδο επισφαλούς εργασίας που βιώνουν τα τελευταία χρόνια. Η απογοήτευση από τις ανατροπές κατακτήσεων που συντελέστηκαν την μνημονιακή περίοδο. Η αναβίωση και επικράτηση της ατομικότητας έναντι της συλλογικότητας. Ο φόβος των ατομικών συνεπειών της αξιολόγησης φαίνεται να υπερτερεί του φόβου της συνολικά καθημαγμένης εκπαίδευσης, που θα επιφέρει. Η προσχηματική, συμβιβαστική και ενίοτε πλήρως ταυτισμένη με κυβερνητικές επιλογές στάση των συνδικαλιστικών ηγεσιών.
Παρ όλα αυτά -που εμφανίζονταν άλλωστε και σε παλιότερες μάχες-, οι εικόνες των πρόσφατων γενικών συνελεύσεων των εκπαιδευτικών, το δάσος από τα σηκωμένα χέρια, τα χαμόγελα και η αποφασιστικότητα στα πρόσωπα των νεοδιόριστων δείχνουν αντιστροφή του κλίματος, μας γεμίζουν εκ νέου αισιοδοξία για την έκβαση και αυτής της μάχης !
Συνάδελφοι και συναδέλφισσες,
Όρθιοι αδέλφια!
Να τιμήσουμε την ιστορία του κλάδου!
Να ξαναζωντανέψουμε τις καλύτερες στιγμές της!
Θα νικήσουμε!
Οι συνταξιούχοι εκπαιδευτικοί είμαστε μαζί σας!
Ένωση Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών Θεσσαλονίκης
