Ανοιχτή αυτομόρφωση πάνω στη μπροσούρα του Μαρξ «Μισθός, τιμή και κέρδος»
Το κλασικό αυτό κείμενο του Μαρξ είναι ένα βιβλιαράκι πολύ μικρό σε όγκο. Αλλά πρόκειται για έργο, που δεν έχει χάσει τίποτε απολύτως από την αξία του και την επικαιρότητά του σήμερα. Στο «Μισθός, τιμή και κέρδος» ο Μαρξ κάνει φύλλο και φτερό μια σειρά μύθους της κυρίαρχης ιδεολογίας: Ότι, τάχα, οι εργατικοί αγώνες για την αύξηση του μισθού είναι άσκοποι και ατελέσφοροι στο βάθος τους και πως το μόνο που καταφέρνουν οι αυξήσεις στους μισθούς είναι να τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό και τελικά να γυρίσουν ως μπούμερανγκ ενάντια στην ίδια την εργατική τάξη.
Το «Μισθός, τιμή και κέρδος» δεν είναι μονάχα μια εξαιρετικά καλογραμμένη και νευρώδης εκλαϊκευτική μπροσούρα πολιτικής οικονομίας γραμμένη για εργάτριες και εργάτες. Δεν πρόκειται απλώς για ένα άριστο εγχειρίδιο για όσα, όσες και όσους από μας δεν διαθέτουμε εξειδικευμένες οικονομικές γνώσεις και, παρόλα αυτά, θέλουμε να καταλάβουμε. Πάνω από όλα, στο έργο του αυτό ο Μαρξ παίρνει μια ξεκάθαρη πολιτική θέση υπέρ των οικονομικών αγώνων της εργατικής τάξης. Και εξηγεί πως δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα να καλυτερέψει έστω και λίγο η ζωή των εργατριών και των εργατών χωρίς διαρκή αγώνα ενάντια στην τάξη των καπιταλιστών που, όσο θα υπάρχει, θα επιχειρεί να πετσοκόψει τον εργατικό μισθό και να αυξήσει τις ώρες εργασίας.
Η μπροσούρα αυτή πρωτοκυκλοφόρησε πριν ακριβώς 134 χρόνια, το 1889, όταν ήδη είχε πεθάνει ο Μαρξ. Πρόκειται για δύο διαλέξεις του, γραμμένες πρωτότυπα στα αγγλικά, που τις έδωσε ο Μαρξ στο Λονδίνο, στις 20 και 27 Ιούνη 1865, στο Γενικό Συμβούλιο της Διεθνούς Ένωσης Εργατών, την οργάνωση που έμεινε στην ιστορία ως η «Α’ Διεθνής». Σ’ αυτές τις διαλέξεις ο Κ. Μαρξ παίρνει αφορμή από τα επιχειρήματα του Τζον Ουέστον, ενός εργάτη που είχε ισχυριστεί στο Γενικό Συμβούλιο της Διεθνούς Εργατικής Ένωσης ότι μια αύξηση των μισθών δεν μπορεί να καλυτερεύσει την κατάσταση των εργατ(ρι)ών και ότι πρέπει να χαρακτηριστεί σαν επιζήμια η δράση των συνδικάτων.
Με πολύ απλό και κατανοητό τρόπο ο Μαρξ αποκαλύπτει και αναπτύσσει έννοιες, όπως μισθός, παραγωγή, νομισματική κυκλοφορία, τιμές, εργατική δύναμη, υπεραξία, αξία της εργατικής δύναμης και κέρδος. Ταυτόχρονα, η κάθε φράση του Μαρξ, που υπάρχει μέσα στη μπροσούρα, ηλεκτρίζεται από το πάθος της πολεμικής. Είναι ένα αθάνατο κείμενο, ιδανικό για κάθε αγωνίστρια και αγωνιστή των κινημάτων και της Αριστεράς, που επιχειρεί μια πρώτη γνωριμία με τον μαρξισμό.
